L-Imġarr / Mġarr (Gozo)

Uitzicht op Mgarr

Mgarr is de belangrijkste havenplaats van het eiland Gozo. Vrijwel alle bootjes en schepen die het eiland aandoen, komen aan in de haven van Mgarr, dat vroeger ook wel Migiarro werd genoemd. De belangrijkste gebruikers van de haven zijn de schepen van de Gozo channel line, die de veerdienst tussen Malta en Gozo verzorgen. Sinds halverwege de dertiende eeuw is er een min of meer een dienstregeling van kracht. Nadat er in 1841 een golfbreker werd aangelegd, kon de haven groeien. In 1929 werd er aangevangen met de bouw van een betonnen golfbreker, waardoor de haven nog meer bescherming bood. Vanaf 18 juni 1885 bestaat de veerdienst, waaromheen het dorpje is gegroeid. Deze werd opgericht door de Zweedse immigrant Olof Gollcher, die voor de dienstregeling in Aberdeen het stoomschip Gleneagles kocht. Tweemaal daags voer het schip vanuit de Grand Harbour naar Gozo voor de postdienst, waarop ook betalende passagier mee konden varen. Een prominent in de haven van Mgarr aanwezige bar, draagt trots de naam van het eerste schip.

De haven ligt in een kleine baai die beschut ligt door betonnen havendammen. De haven is ingericht voor de grote veerboten, maar er is ook een deel gereserveerd op de beroepsvaart (visserij) en een flink deel voor jachten. Tijdens de zomer ligt de haven vaak helemaal vol. Achter de haven lopen de rotsen steil omhoog. Tegen de rotsen zijn allerlei bouwsels gemaakt, die om de beurt plaatsmaken voor modernere panden.

Kerken

Bij aankomst met de veerboot in Mgarr, valt op dat bovenop de kliffen twee flinke kerken gebouwd zijn. Deze kerken staan eigenlijk in het plaatsje Għajnsielem. De voorste is een neogotische kerk die als een kroon boven het dorp uitsteekt. Dit is de Lourdes-kerk die in het jaar 1888 werd voltooid. De kerk dankt haar naam aan de rotsen waarop die gebouwd is. Bezoekers van de plaats merkten op dat de rotsen leken op die van Massabielle in het Franse Lourdes, waar Maria zou zijn verschenen in het jaar 1858. Prompt werd er dan ook begonnen met de bouw van een kerk. In de rotsen onder de kerk werd een nis uitgegraven waarin op 25 maart 1879 een door ene Antonio Busuttil vervaardigd beeld van Maria werd geplaatst, zodat de gelijkenis met de grot van Massabielle verder vergroot werd.

Achter de Lourdes-kerk is een tweede kerk zichtbaar. Dit is de Lady of Loreto-kerk en is de parochiekerk van het dorp Għajnsielem. Deze is van afstand te onderscheiden van de andere kerk, omdat hij van een koepel is voorzien. De aanvang van de bouw van deze kerk was op 23 oktober 1923. Vervolgens liep de bouw vertraging op die werd veroorzaakt door de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog en enkele ernstige ongevallen. Uiteindelijk was de kerk pas in juni 1979 gereed. In de tussentijd werden er vier architecten versleten. Het interieur van de kerk is erg wit en sober.

Boven de rechterzijde van de haven is nog een derde kleinere kerk zichtbaar. Deze is de gewijd aan St.Anthony van Padova. Met de bouw van deze franziskaner kerk werd begonnen in 1901 en op 28 oktober 1906 was hij gereed.

Fort Chambray

Links naast de kerken, op een heuvel genaamd Ras it-Tafal (wat zoiets betekent als kleihoofd), staat het fort Chambray. Met de bouw van het fort werd in 1749 aangevangen en in 1760 was het klaar. Het werd gebouwd door de ridders van de Johannieterorde om de havens van Mgarr en Xatt l-Ahmar te beschermen tegen indringers. Het fort werd vernoemd naar de Franse ridder Jacques-François de Chambray (1687 – 1756), de latere gouverneur van het eiland, die de bouw van het fort zelf bekostigde. De bedoeling was dat er binnen de muren van het fort een soort citadel zou worden gevormd, zoals in Victoria, waar de Gozitanen zich konden verschansen bij dreiging van aanvallen door piraten en na de avondklok. Tegelijk met de afname van het aantal aanvallen, verdween echter ook de noodzaak van het vormen van een nieuwe citadel. Hierdoor werd het fort wel afgebouwd, maar werd het niet als citadel gebruikt. De enige keer dat het fort gebruikt werd was niet tegen aanvallen vanaf zee, maar in het jaar 1798 tegen de soldaten van Napoleon Bonaparte. Nota bene een landgenoot van Chambray. In het fort namen enkele Gozitanen hun intrek, samen met de toenmalige gouverneur en drie ridders. Zij wilden zo lang als mogelijk weerstand bieden tegen de troepen van Napoleon, maar werden door hen eigenlijk gewoon genegeerd. Nadat de Britten op de Maltese eilanden neerstreken, werd het fort verwaarloosd. Door de jaren heen werd er een opvangkolonie voor leprozen gesticht en later een tehuis voor geestelijk gehandicapten. Ook werd het in de Eerste Wereldoorlog als hospitaal gebruikt voor militairen die gewond waren geraakt bij de slag om de Dardanellen. Tegenwoordig is een groot deel van het fort in handen van een investeerder, die er met matig succes luxe appartementen verkoopt. De structuur van het fort zelf blijft ernstig verwaarloosd.

Een bezoek

Vooral in de zomer is het vaak erg druk in Mgarr. Vrijwel alle toeristen die Gozo bezoeken, reizen via de haven. In Mgarr, en het hoger op de rotsen gelegen Għajnsielem, komen deze toeristen echter vrijwel niet, waardoor het daar meestal vrij rustig is. Er is niet echt veel te doen in de centra van de dorpjes. Een bezoek aan de Lourdes-kerk is wellicht de moeite waard. Elders op het eiland staan echter mooiere kerken. Fort Chambray bezoeken is niet echt interessant, omdat het niet toegankelijk is gemaakt voor toeristen. In de toekomst zal dit wel gebeuren. Het is mogelijk om naar het fort te wandelen en het te bekijken. Het fort biedt een prachtig uitzicht over de haven van Mgarr. Bovendien zijn Comino en Malta goed zichtbaar vanaf het fort. Aan de landzijde van de haven is langs de weg een korte wandelpromenade aangelegd, waarover een wandeling kan worden gemaakt. Hier staat onder een afdak een originele Maltezer vissersboot.

Bereikbaarheid

Mgarr is erg eenvoudig te bereiken. Vanaf Malta kan het beste eerst met de bus worden gereisd naar Cirkewwa van waaruit de veerboot naar Gozo vertrekt. De veerboot legt aan in Mgarr. Met een huurauto is Mgarr ook makkelijk bereiken. Reizigers die behalve Mgarr niets anders willen bekijken op Gozo (wat niet valt aan te raden), kunnen de auto het beste laten staan in Cirkewwa. De overtocht naar Gozo is immers voordeliger wanneer de auto niet wordt meegenomen. Vanaf Mgarr kan simpel met de bus verder worden gereisd over het eiland Gozo. Met de bussen 301 en 303 is het mogelijk naar Victoria te reizen. Van daaruit kan de rest van het eiland per bus worden ontdekt.